Operacje bariatryczne

Nie od dziś wiadomo, że otyłość i nadwaga prowadzą do poważnych powikłań zdrowotnych, a w wielu wypadkach także do nowotworów. Aby pozbyć się zbędnych kilogramów, część osób decyduje się na operacyjne redukowanie nadwagi, czyli na tzw. operacje bariatryczne.

Wyniki ostatnich badań pokazują, że dzięki takim operacjom nie tylko będziemy szczuplejsi, lecz także zdrowsi. Okazało się bowiem, że mogą one chronić przed nowotworami. Niedawno opublikowane szwedzkie badania zostały przeprowadzone na 2010 osobach borykających się z otyłością.

Wyniki tych badań wskazują, że u kobiet po operacjach zmniejszających masę ciała różnego rodzaju nowotwory zdarzają się o  42% rzadziej niż w przypadku nieoperowanej grupy kontrolnej. Otyłość w krajach wysoko rozwiniętych jest przyczyną 20% zgonów wśród kobiet i 14% zgonów w przypadku mężczyzn. Utrata wagi poprzez operacje chirurgiczne może wyeliminować symptomy cukrzycy typu 2 u 8 pacjentów na 10. Nie znaczy to jednak, że operacja zastąpi leczenie cukrzycy lub jest jednym z typów leczenia. Wyniki badań zostały opublikowane w „American Journal of Medicine”.

Leczenie otyłości metodami chirurgicznymi czyli tzw. chirurgia bariatryczna jest najbardziej skuteczną metodą leczenia skrajnej otyłości. Zapewnia ona znacznie większy i dłużej utrzymujący się spadek masy ciała niż leczenie zachowawcze obejmujące zmianę stylu życia oraz farmakoterapię. Po leczeniu chirurgicznym wraz ze spadkiem masy ciała dochodzi do poprawy jakości życia i ustąpienia lub znacznego złagodzenia przebiegu chorób towarzyszących otyłości. Leczenie chirurgiczne stosuje się wyłącznie po wcześniejszym leczeniu zachowawczym z wykorzystaniem diety i farmakoterapii. Przed zabiegiem chirurgicznym pacjenta należy dokładnie poinformować nie tylko o korzyściach ale także o ryzyku i następstwach operacji. Powinien odbyć również rozmowę z psychologiem lub psychiatrą, który oceni czy pacjent zaakceptuje nowe warunki życia. Czy np. podporządkuje się wymogą ograniczenia jedzenia i będzie się stosował do zaleceń po operacyjnych. Różne metody chirurgiczne różnią się skutecznością leczenia otyłości, czyli wielkością osiągniętej redukcji masy ciała i częstością powikłań.

OPERACJE BARIATRYCZNE    stosuje się tylko u osób spełniających ścisłe kryteria, m.in. zawiodły u nich inne środki utraty wagi oraz chory może być poddany narkozie. Po zabiegu operacyjnym postępującą redukcję masy ciała obserwuje się przez mniej więcej 18-24 miesięcy, przy czym największy spadek masy ciała występuje w czasie pierwszych 6 miesięcy.

Wskazania do chirurgicznego leczenia otyłości

• otyłością III stopnia (BMI>40 kg/m2)

• otyłością II stopnia (BMI>35 kg/m2), jeżeli występują dodatkowe choroby związane z otyłością (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, zespół obturacyjnego bezdechu sennego, ciężka choroba zwyrodnieniowa stawów).

Przeciwwskazania do leczenia chirurgicznego otyłości

• zaburzenia psychiczne (schizofrenia, ciężka depresja, bulimia, tendencje samobójcze)

• choroby endokrynologiczne (zaburzenia czynności nadnerczy i tarczycy)

• nadużywanie alkoholu lub środków odurzających

• choroby zapalne przewodu pokarmowego i choroby nowotworowe

• choroba refleksowa przełyku (względne przeciwwskazanie do zastosowania opaski żołądkowej)

Powikłania zabiegów bariatrycznych

Śmiertelności okołooperacyjna wynosi < 1%, a częstość poważniejszych powikłań sięga 10%. Wśród powikłań najgroźniejszych dla życia pacjenta znajdują się takie powikłania jak zatorowość płucna, przeciek w miejscu zespolenia i zapalenie otrzewnej i niewydolność oddechowa, są to jednak powikłania wyjątkowo rzadkie. Częstszymi powikłaniami są: zakażenia rany operacyjnej, niedrożność lub owrzodzenia miejsca zespolenia, a także zaparcia lub biegunki (w zależności od typu zabiegu). Pacjent musi być przede wszystkim poinformowany i przygotowany na możliwość wystąpienia długoterminowych powikłań, do których należą: kamica żółciowa, utrzymujące się wymioty, tzw. zespół przeciążenia cukrem (tzw. dumping syndrome) oraz niedobory żywieniowe. Większości powikłań związanych z dietą można uniknąć pod warunkiem ścisłego przestrzegania zaleceń dotyczących sposobu spożywania posiłków oraz suplementacji brakujących składników pokarmowych (witamin).